Ανακοίνωση των ονομάτων του άστρου και εξωπλανήτη της Κύπρου από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ / Ανακοινώσεις / Ανακοινώσεις 2019 / Ανακοίνωση των ονομάτων του άστρου και εξωπλανήτη της Κύπρου από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση
Τρι, 17 Δεκ. 2019 14:50
Η Κύπρος είχε την τιμή να ονομάσει ένα άστρο και έναν εξωπλανήτη μέσω της ένταξης μας στον Διεθνή Οργανισμό Αστρονομίας, τον επίσημο διεθνή φορέα της αστρονομίας και τον αρμόδιο οργανισμό που ονομάζει όλα τα ουράνια σώματα.

Χιλιάδες πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας ψήφισαν τα πιο αντιπροσωπευτικά ονόματα για να δοθούν στο άστρο και εξωπλανήτη της Κύπρου. Η κριτική επιτροπή της Κύπρου έστειλε τα καλύτερα ονόματα στην Διεθνή Αστρονομική Ένωση η οποία και πήρε την τελική απόφαση.

Η επίσημη ανακοίνωση έγινε σήμερα από την Διεθνή Αστρονομική Ένωση (International Astronomical Union - IAU) και στην συνέχεια ο CSEO, ο Κυπριακός Οργανισμός Εξερεύνησης Διαστήματος, που εκπροσωπεί την Διεθνή Αστρονομική Ένωση στην Κύπρο, ανακοίνωσε τα αποτελέσματα σε διάσκεψη τύπου, στο Νέο Δημοτικό Μέγαρο του Δήμου Λευκωσίας.

Το κοινό πρότεινε πέραν των 300 ονομάτων από την μυθολογία και ιστορία της Κύπρου, τα εδέσματα της, τοπωνύμια και γεωφυσικές ονομασίες της Κύπρου, καθώς και από το ζωικό και φυτικό βασίλειο.

Από όλα αυτά η κριτική επιτροπή, διάλεξε τα καλύτερα ονόματα προς μια τελική ψηφοφορία του κοινού.

Η κριτική επιτροπή συμπεριλάμβανε τους:
-    Γιώργο Δανό, Πρόεδρο CSEO
-    Αθηνά Αρσαλίδου, Δημοσιογράφος του ΚΥΠΕ σε θέματα Διαστήματος και Αστρονομίας
-    Ανδρέα Ευσταθίου, καθηγητής Αστροφυσικής στο Ευρωπαϊκό Παν Κύπρου και μέλος Εθνικής Επιτροπής Έρευνας του CSEO
-    Χρύσανθο Φάκα, Αστροφυσικός και Δημοτικός Σύμβουλος Λευκωσίας
-    Χριστίνα Σιαηλά, Πρόεδρός του «Κύπριοι Νέοι Επαγγελματίες», του Κυπροαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου
-    Κωνσταντίνο Χαραλάμπους, Κύπριος Ερευνητής στην NASA (ονόμασε βράχους στον Άρη στην κυπριακή διάλεκτο)
-    Έμμη Γεωργιάδου, Ανώτερη Λειτουργός του CSEO

Κατά την ψηφοφορία του κοινού που κράτησε 1 εβδομάδα, μερικές χιλιάδες ψήφισαν τα ονόματα της επιλογής τους, που έκριναν ότι εκπροσωπούσαν την χώρας μας καλύτερα.

Με βάση την ψήφο του κοινού και των κριτών προτάθηκε στις 15 Νοεμβρίου, στην Διεθνή Αστρονομική Ένωση, το επικρατέστερο ζευγάρι – καθώς και δύο εναλλακτικά ζευγάρια. Μετά από ένα μήνα (σήμερα δηλαδή) η Διεθνής Αστροναυτική Ένωση έλαβε την απόφαση της, η οποία και αναγνώρισε το προτεινόμενο ζευγάρι.

Κατά συνέπεια τα επίσημα πλέον ονόματα του Άστρου και Εξωπλανήτη της Κύπρου είναι:

Η πρώτη με διαφορά στην κατηγορία Αρχαιότητες και Βασίλεια της Κύπρου ήταν η αρχαία ονομασία της Κύπρου - Αλάσια, έτσι για την ονομασία του Άστρου δόθηκε η αρχαία ονομασία της χώρας μας, Αλάσια ή Αλασία. Η ονομασία Αλάσια είναι η πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη ονομασία της Κύπρου που ήταν σημαντικό κέντρο εμπορίου στην ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή.

Για τον εξωπλανήτη δόθηκε το επικρατέστερο όνομα από την κατηγορία Αρχαίοι Ιατροί ή Φιλόσοφοι της Κύπρου, το οποίο είναι το όνομα του αρχαιότερου ιστορικά καταγεγραμμένου ιατρού της Κύπρου, Ονάσιλος, που αναγράφεται στην πλάκα του Ιδαλίου που θεωρείται το αρχαιότερο εύρημα συμβολαίου παγκοσμίως. Το άστρο και ο εξωπλανήτης της Κύπρου βρίσκονται στον αστερισμό του Οφιούχου - Ασκληπιού - ο Θεός της Ιατρικής, έτσι ονομάζοντας το άστρο με το αρχαιότερο όνομα της Κύπρου, και τον εξωπλανήτη ή/και μελλοντικούς εξωπλανήτες με τα ονόματα των αρχαίων ιατρών της χώρας μας, συνάδει και με την τοποθεσία του συγκεκριμένου εξώκοσμου (στον αστερισμό του Οφιούχου του Θεού της Ιατρικής) καθώς και εξαίρει την βαθιά ιστορία και πολιτισμό της χώρας μας σαν κέντρο εμπορίου, την Αλάσια, τα βάθη της επιστήμης της Ιατρικής στην Κύπρο, καθώς και την πλάκα του Ιδαλίου.

Τις πιο επάνω ονομασίες πρότειναν οι:

Αλάσια:
-    Αντώνης Γενναδίου
-    Δέσποινα Σπύρου
-    Μαρία Μιχαήλ Σωτηρίου
-    Σταύρος Σταύρου

Ονάσιλος:
-    Αστέρω Μενοίκου
-    Ελιάνα Γωγάκη
-    Ευαγγελία Δημοσθένους
-    Δέσποινα Γεωργίου
-    Χρήστος Αργυρού

Δηλώσεις:
Σε δήλωσή του στο ΚΥΠΕ, ο Πρόεδρος του CSEO Γιώργος Δανός είπε ότι «Δόθηκε στην Κύπρο μας μια μοναδική ευκαιρία να διαλέξουμε ονόματα που εκπροσωπούν τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου μας για να δοθούν επισήμως σε ένα άστρο και ένα εξωπλανήτη. Να επιλέξουμε ονόματα που εκπροσωπούν την παράδοση και ιστορία της χώρα μας. Και στην διαδικασία αυτή πετύχαμε το ευρύ κοινό να ανατρέξει στην ιστορία της χώρας μας και να ανακαλύψει κομμάτια αυτής, και να έχει επαφή με την αστρονομία για προώθηση και ενδυνάμωση της επιστήμης αυτής στην χώρα μας».

<Δηλώσεις του Δόκτορα Ανδρέα Ευσταθίου και του κ. Χρύσανθου Φάκα στο τέλος του κειμένου>

Tα νέα προγράμματα του CSEO για την προώθηση της Αστρονομίας στην Κύπρο σε συνεργασία με την Διεθνή Αστρονομική Ένωση:


Μετά από την τεράστια επιτυχία της δράσης για ονομασία εξωπλανήτη και άστρου από την Κύπρο, στην οποία εκατοντάδες πρότειναν ονόματα και χιλιάδες ψήφισαν, ο Κυπριακός Οργανισμός Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO) σε συνέργεια με την Διεθνή Αστρονομική Ένωση (ΔΑΕ) ανακοινώνουν χρηματοδοτικό πρόγραμμα στήριξης δράσεων διάδοσης της Αστρονομίας.

Συγκεκριμένα, οργανωμένα σύνολα, λάτρεις της Αστρονομίας, σχολεία και άλλοι, που θέλουν να διοργανώσουν εκδηλώσεις στον χώρο τους ή κοινότητα τους, εκδηλώσεις που προωθούν την Αστρονομία, θα μπορούν να αιτούνται στον CSEO και να χρηματοδοτούνται για αυτές τους τις δράσεις. Ο CSEO θα μπορεί επίσης να παρέχει εφόδια ή / και ομιλητές διεθνούς κλάσης.

Επιπλέον, για να φέρουμε εις πέρας όλες αυτές τις δράσεις, η Εθνική Επιτροπή Προώθησης Αστρονομίας της Κύπρου σε συνεργασία με την Διεθνή Αστρονομική Ένωση θα ανοίξει νέες θέσεις για νέα διευθυντικά στελέχη αυτής της Εθνικής Επιτροπής.

Αυτοί που θα αιτούνται, για τις πιο πάνω θέσεις θα πρέπει να έχουν είτε πολυετή δράση στην προώθηση της Αστρονομίας ή ανάλογες σπουδές. Τα καταλληλότερα άτομα θα επιλεγούν με βάση την προσφορά τους στην Αστρονομία ή τα ακαδημαϊκά τους προσόντα.

Για να αιτηθεί κάποιος για αυτές τις διευθυντικές θέσεις ή στα χρηματοδοτικά προγράμματα του CSEO πρέπει να είναι μέλος του οργανισμού, καθότι η διαδικασία και όροι των αιτήσεων θα σταλούν ηλεκτρονικά σε όλα τα μέλη του οργανισμού τις επόμενες μέρες.

Για να εγγραφείτε δωρεάν σαν μέλος του οργανισμού και να λάβετε μέρος στα πιο πάνω προγράμματα επισκεφτείτε το: www.space.org.cy/register

Δηλώσεις του Δρ. Ανδρέα Ευσταθίου:

Όπως γνωρίζετε, η αστρονομία είναι η επιστήμη με τεράστιες δυνατότητες ανακάλυψης και ακούμε για τέτοιες ανακαλύψεις σχεδόν καθημερινά μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Αυτή η διαδικασία πρόκειται να συνεχιστεί για τις επόμενες δεκαετίες τουλάχιστον καθώς σχεδιάζονται και κατασκευάζονται νέες αστρονομικές εγκαταστάσεις. Η Κύπρος μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διεθνή αστρονομική έρευνα και να συμβάλει σε αυτή τη διαδικασία ανακάλυψης.

Με την ανάπτυξη δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Κύπρο αναπτύσσεται μια κοινότητα επαγγελματιών αστρονόμων αποτελούμενη από μέλη ΔΕΠ, ερευνητές και διδακτορικούς φοιτητές την τελευταία μία ή δύο δεκαετίες. Οι πηγές χρηματοδότησης περιλαμβάνουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος. Όπως ίσως γνωρίζετε, η Κύπρος προσχώρησε πρόσφατα σε προπαρασκευαστικό στάδιο για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος. H ομάδα Αστροφυσικής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου έλαβε πρόσφατα ένα ερευνητικό έργο χρηματοδοτούμενο από την ESA. Ταυτόχρονα, η ομάδα συντονίζει ή συμμετέχει σε άλλα ερευνητικά έργα που σχετίζονται με την Αστρονομία. Μέλη της ομάδας έχουν ήδη δημοσιεύσει αρκετές δεκάδες άρθρα σε διεθνή αστρονομικά περιοδικά σε συνεργασία με επιστήμονες σε όλο τον κόσμο.

Εκτός από τη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης, αυτό που είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικό είναι να εμπνεύσουμε τους νέους στην Κύπρο να ενδιαφερθούν για την Αστρονομία και να αποφασίσουν να ακολουθήσουν μια καριέρα στην έρευνα στην Αστρονομία. Σε αυτή την προσπάθεια όλοι μας πρέπει να παίξουμε ένα ρόλο: η ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, οι ερασιτεχνικές ομάδες αστρονομίας, η πολιτεία. Είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η διαδικασία που συμπληρώνουμε σήμερα για την ονομασία του εξωπλανήτη και του άστρου έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον του κοινού και ιδιαίτερα των νέων. Είναι σαφές ότι η αστρονομία είναι ένα αντικείμενο που γοητεύει τους ανθρώπους στην Κύπρο.

Είναι επίσης σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι η αστρονομία είναι μια επιστήμη με μεγάλη ένταση δεδομένων και ως εκ τούτου η έρευνα στην αστρονομία συνήθως περιλαμβάνει πολλή εμπειρία με μεθόδους αιχμής της ανάλυσης δεδομένων, όπως μηχανική μάθηση, τεχνητή νοημοσύνη και υπολογιστική γενικά. Συνεπώς, η σταδιοδρομία στην έρευνα στον τομέα της αστρονομίας αποτελεί επίσης μια εξαιρετική προετοιμασία για μια καριέρα σε πολλούς άλλους τομείς της οικονομίας, όπως ο χρηματοπιστωτικός και ο τραπεζικός τομέας, όπου η ανάλυση των δεδομένων είναι κρίσιμης σημασίας. Η έρευνα στην αστρονομία είναι επίσης εξαιρετική προετοιμασία για μια καριέρα στην εκπαίδευση και τις δραστηριότητες προβολής.

Δηλώσεις του κ. Χρύσανθου Φάκα:

Αγαπητοί Δήμαρχε Λευκωσίας κύριε Κωνσταντίνε Γιωρκάτζη,

Πρόεδρε του Κυπριακού Οργανισμού Εξερεύνησης Διαστήματος, Κύριε Γιώργο Δανέ,
Αγαπητέ Κύριε Ανδρέα Ευσταθίου,
Αγαπητή Αστρονομική Κοινότητα της Κύπρου,
φίλες και φίλοι,

Στην πάροδο χιλιετιών πολλοί λαοί μελέτησαν, χαρτογράφησαν και έδωσαν ονόματα στα αστέρια του Ουρανού. Αυτοί όμως που πρωτοστάτησαν και έκαναν κατά γενική ομολογία την μεγαλύτερη και αρτιότερη μελέτη δεν ήταν άλλοι από τους Αρχαίους Έλληνες. Ο Πυθαγόρας, ο Αρίσταρχος, ο Μέτωνας και άλλοι πολλοί με αποκορύφωμα τον μεγαλύτερο χαρτογράφο όλων των εποχών τον Κλαύδιο Πτολεμαίο, οι Αρχαίοι Έλληνες κατάφεραν να χωρίσουν όλον τον ουρανό σε ομάδες Αστερισμών και να τους δώσουν ονόματα Ελληνικά.

Ο Ζωδιακός κύκλος, οι Αστερισμοί καθώς και οι 5 τότε γνωστοί  Πλανήτες, από αρχαιοτάτων χρόνων, είχαν Ελληνικά Ονόματα.

Έτσι το 1930 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση ανακοίνωσε μια ιστορική απόφαση. Ανακοίνωσε για πρώτη φορά την επίσημη χαρτογράφηση του Ουρανού, διακρίνοντας όλον τον Βόρειο και Νότιο Ουρανό σε συνολικά 88 Αστερισμούς δίνοντας σε όλους ανεξαιρέτως Ελληνικά Ονόματα.

Το σκεπτικό της αποφάσεώς τους ήταν αφενός ότι έπρεπε να διατηρηθεί η ομοιομορφία των ονομάτων στον Ουρανό, αφετέρου δε επικράτησε η καθολική άποψη ότι η Επιστημονική Κοινότητα έπρεπε να επιβραβεύσει τους Αρχαίους Έλληνες και δεν υπήρχε καλύτερος τρόπος από το να αποδεχθεί αυτή τη συνέχεια στην ονοματολογία.

Ο Οφιούχος, ένας από τους Αρχαιότερους Αστερισμούς και ο 13ος του Ζωδιακού Κύκλου, παριστάνει ενδεχομένως σύμφωνα με την Μυθολογία, τον Ασκληπιό να κρατά ένα φίδι, σύμβολο της θεραπείας και της Ιατρικής. Το αστέρι λοιπόν αυτού του φιδιού κλήθηκε η Κύπρος να δώσει το όνομά του καθώς και του πρώτου Εξωπλανήτη του.

Όλα αυτά χάρη των συντονισμένων προσπαθειών του Κυπριακού Οργανισμού Εξερευνήσεως του Διαστήματος καθώς και του Προέδρου της Γιώργου Δανού, τους οποίους εκ μέρους της Κυπριακής Αστρονομικής Κοινότητας αλλά και όλων των συμπατριωτών μας τους συγχαίρουμε για το επίτευγμα τους.

Μετά από μια κοινωνική διαβούλευση των Κυπρίων και με την συμβολή της Επιτροπής Αξιολόγησης της οποίας είχα την χαρά να είμαι μέλος, η Διεθνής Αστρονομική Ένωση αποδέχθηκε τα δημοφιλέστερα ονόματα τα οποία τηρούσαν τα κριτήριά της.

Η Επιτροπή κινήθηκε εντός των διαχρονικών αξιών της Διεθνής Αστρονομικής Ένωσης τις οποίες έλαβε υπόψη όπως παραδείγματος χάρη τα ονόματα να έχουν μια σχετικότητα ως προς την θεματολογία του Αστερισμού τα οποία θα συνοδεύουν.

Η «Αλάσια» το προϊστορικό όνομα της Κύπρου και ενδεχομένως και της Αρχαίας Έγκωμης θα μεταφέρει όλη την ιστορία του Νησιού μας από την εποχή του Χαλκού έως σήμερα, στον μακρινό Οφιούχο.

Η «Αλάσια» από σήμερα, 137 έτη φωτός μακριά από εμάς, θα συνοδεύεται από τον Εξωπλανήτη Ονάσιλο, έναν εκ των Αρχαιότερων καταγεγραμμένων Ιατρών της Κύπρου ο οποίος παρείχε Ιατρικές Υπηρεσίες στο Αρχαίον Ιδάλιον. Από σήμερα λοιπόν ο Κύπριος Ιατρός Ονάσιλος θα περιφέρεται γύρω από την Αλάσια, συνοδεύοντας και οι δύο μαζί τον μεγάλο Ιατρό Ασκληπιό.

Είναι ιδιαίτερη τιμή για την Λευκωσία να ανακοινώνεται σήμερα αυτή η είδηση η οποία χαροποιεί ιδιαίτερα όλη την Αστρονομική Κοινότητα της Κύπρου αλλά και όλους τους συμπατριώτες μας.

Χάριν Ιστορίας αφού βρισκόμαστε και Εντός των Τειχών της Ιστορικής μας Πόλης, να αναφέρουμε ότι ανάμεσα στα ονόματα που είχαν προταθεί από το Κοινό ήταν και τα ονόματα Λήδρα, Ονασαγόρας και Ρήγαινα, ονόματα άρρηκτα συνδεδεμένα με την μακραίωνη Ιστορία  της Κύπρου μας.

Κλείνοντας να συγχαρώ ξανά τον Κυπριακό Οργανισμό Εξερεύνησης του Διαστήματος για την πετυχημένη αυτή δράση η οποία μόνο οφέλη μπορεί να έχει προς την Επιστημονική Κοινότητα της Κύπρου μας,  και να τονίσω ότι ο Δήμος Λευκωσίας είναι αρωγός όλων των Επιστημονικών Δράσεων όπου στόχο έχουν την προώθηση και μελέτη της αγαπημένης μας Αστρονομίας.

Χρύσανθος Φάκας
Αστροφυσικός και μέλος της Επιτροπής Αξιολόγησης της Ονοματοδοσίας