Ημέρα Ανάμνησης Πεσόντων Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ / Ανακοινώσεις / Ανακοινώσεις 2021 / Ημέρα Ανάμνησης Πεσόντων Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
Πεμ, 11 Νοε. 2021 12:55
Τιμητική εκδήλωση Δήμου Λευκωσίας στο Μνημείο Πεσόντων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Ο Δήμος Λευκωσίας τιμά τα εκατομμύρια των ανδρών και γυναικών που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και έσωσαν την ανθρωπότητα από τη ναζιστική τυραννία και τον φασισμό.

Η Ημέρα Ανάμνησης, γνωστή επίσης ως Ημέρα της Παπαρούνας, τιμάται την ενδέκατη ώρα της ενδέκατης μέρας του ενδέκατου μήνα, που είναι ο ακριβής χρόνος που τέθηκε σε εφαρμογή η ανακωχή κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο στην Κομπιέν της Γαλλίας.

Ως ένδειξη ελάχιστης τιμής στους πεσόντες του Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο Δήμος Λευκωσίας την Πέμπτη, 11 Νοεμβρίου 2021 πραγματοποίησε της καθιερωμένη εκδήλωση για την Ημέρα Ανάμνησης, έξω από το οίκημα της ΠΑΣΥΔΥ όπου βρίσκεται το βρίσκεται το Μνημείο Πεσόντων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στην παρουσία της Προέδρου της Βουλής, άλλων πολιτικών αξιωματούχων, πρεσβευτών, δημοτικών συμβούλων, εκπροσώπων της Εθνικής Φρουράς, της Αστυνομίας κ.α.

Ο Δήμαρχος Λευκωσίας Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης σημείωσε πως «η σημερινή σεμνή εκδήλωση αποτελεί τον ελάχιστο φόρο τιμής που αποτίνουμε σε όλους όσοι αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για τα πανανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας απέναντι στο φασισμό. Οφείλουμε, υπέδειξε, «παντοτινή ευγνωμοσύνη σε όσους αγωνίστηκαν για την επικράτηση της δικαιοσύνης, της παγκόσμιας ειρήνης και της ισότητας σε ολόκληρο τον κόσμο. Για έναν κόσμο ευημερίας, προόδου και διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών. Έχουμε βαριά ιστορική ευθύνη και χρέος προς όλους εκείνους που πολέμησαν και με τη θυσία τους έσωσαν την ανθρωπότητα από την ναζιστική τυραννία».

Στο δικό του χαιρετισμό o επιτελάρχης του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς Αντιστράτηγος Απόστολος Περβολαράκης ανέφερε πως «αποτελεί υποχρέωση μας να θυμόμαστε και να τιμούμε τους ανθρώπους που έδωσαν το υπέρτατο αγαθό της ζωής τους στους αγώνες για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Πέραν τούτου, αποτελεί μεγάλης σημασίας η προσπάθεια διατήρησης της μνήμης των αγώνων των Κυπρίων, καθότι πέραν της ένδειξης εκτίμησης για την προσφορά μας, συμβάλουν και στην ενίσχυση της ιστορικής μνήμης του λαού μας».

Τόνισε πως η Εθνική Φρουρά θα σταθεί αρωγός στην προσπάθεια της Πολιτείας για διατήρηση της ιστορικής μνήμης και απόδοσης τιμών σε όσους χάθηκαν κατά τους δυο Παγκοσμίους Πολέμους, συνεχίζοντας ουσιαστικά το έργο του Συνδέσμου Εθελοντών Β Παγκοσμίου Πολέμου.       

Χαιρετισμός Δημάρχου Λευκωσίας Κωνσταντίνου Γιωρκάτζη

Ημέρα Ανάμνησης Πεσόντων Α’ & Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2021, 11:00
στο Μνημείο Πεσόντων - Εθελοντών Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Αξιότιμη Πρόεδρε της Βουλής των Αντιπροσώπων 
κ.Επιτελάρχη του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Φρουράς,
κ. Αστυνομικέ Διευθυντή Λευκωσίας
Κύριοι Πρέσβεις
Αγαπητοί Δημοτικοί Σύμβουλοι
Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι
Κυρίες και κύριοι
Φίλοι, φίλες

Η 11η Νοεμβρίου, γνωστή ως ημέρα της παπαρούνας, έχει καθιερωθεί παγκόσμια ως «Ημέρα Ανάμνησης» και τιμής για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που έδωσαν τη ζωή τους για την Δημοκρατία και την ελευθερία, στον Α’ και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η «Ημέρα Ανάμνησης» πραγματοποιείται σε όλο τον κόσμο την ενδέκατη ώρα της ενδέκατης μέρας του ενδέκατου μήνα, ο ακριβής χρόνος που τέθηκε σε εφαρμογή η ανακωχή κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Κομπιέν της Γαλλίας.

Το έμβλημα της κόκκινης παπαρούνας είχε επιλεγεί, γιατί χιλιάδες παπαρούνες άνθισαν στα πεδία των μαχών που διεξήχθησαν στις Φλάνδρες, με το κόκκινο τους χρώμα σύμβολο της αιματοχυσίας κατά τον πόλεμο των χαρακωμάτων.

Η συμμετοχή των Κύπριων εθελοντών και εθελοντριών στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αποτελεί μια από τις χρυσές σελίδες της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας.

Με 20 και πλέον χιλιάδες εθελοντές, Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους, Αρμένιους, Μαρωνίτες και Λατίνους συμπατριώτες μας, η μικρή μας Κύπρος συγκριτικά είναι η πρώτη χώρα παγκοσμίως σε εθελοντική συμμετοχή κατά αναλογία πληθυσμού. Το τίμημα αυτής της συμμετοχής, όμως, ήταν βαρύ. Σε 10 στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Κεντρική Ευρώπη φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν 2,500 χιλιάδες Κύπριοι αιχμάλωτοι μέχρι τη λήξη του πολέμου.
 
Σε 56 στρατιωτικά κοιμητήρια 16 χωρών της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής βρίσκονται πέραν των εξακόσιων τάφων συμπατριωτών μας που έχασαν τη ζωή τους απόδειξη της μεγάλης τους προσφοράς.

Η σημερινή σεμνή εκδήλωση αποτελεί τον ελάχιστο φόρο τιμής που αποτίουμε σε όσους αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για τα πανανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας απέναντι στο φασισμό. Οφείλουμε παντοτινή ευγνωμοσύνη σε όσους αγωνίστηκαν για την επικράτηση της δικαιοσύνης, της παγκόσμιας ειρήνης και της ισότητας σε ολόκληρο τον κόσμο. Για έναν κόσμο ευημερίας, προόδου και διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών. Έχουμε βαριά ιστορική ευθύνη και χρέος προς όλους εκείνους που πολέμησαν και με τη θυσία τους έσωσαν την ανθρωπότητα από την ναζιστική τυραννία.

Σας ευχαριστώ

«ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ κ. ΑΡΧΗΓΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΦΡΟΥΡΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΑΝΑΜΝΗΣΗ»

Σαν σήμερα, στις 11 Νοεμβρίου 1918, υπογράφηκε η ανακωχή μεταξύ των αντιμαχόμενων ευρωπαϊκών δυνάμεων η οποία σηματοδότησε ουσιαστικά και τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έκτοτε τη συγκεκριμένη μέρα, καθιερώθηκε να γιορτάζεται ως «Ημέρα Ανακωχής» ή «Ημέρα Ανάμνησης» σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες και να συνδυάζεται με  την απόδοση των δεουσών τιμών, σε όσους συμμετείχαν καθ’ οιονδήποτε τρόπο στον «μεγάλο» πόλεμο. Συμβάλλοντας σε αυτή τη σεμνή τελετή που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία του Δημάρχου Λευκωσίας, αποτείνουμε τον ελάχιστο φόρο τιμής στα εκατομμύρια των ανδρών και γυναικών που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, κατά τη διάρκεια και των δυο Παγκόσμιων Πολέμων.

Όπως είναι άλλωστε γνωστό, η Κύπρος είχε ενεργή συμμετοχή στους δυο Παγκοσμίους Πολέμους (ΠΠ), ως μέρος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, καθώς σημαντικός αριθμός Κυπρίων κατατάχθηκαν εθελοντικά στους συμμαχικούς στρατούς, κυρίως της Βρετανίας και του Ελληνικού Στρατού, κατά τους 2 Παγκοσμίους, κτίζοντας ουσιαστικά μια παράδοση εθελοντικής στράτευσης. Επιπλέον, με την εθελοντική στράτευση οι Κύπριοι του νησιού δήλωσαν απερίφραστα την πρόθεσή τους να αγωνιστούν για τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας δηλώνοντας άξιοι συνεχιστές των αγώνων της φυλής μας.

Αγαπητοί φίλοι, η συμμετοχή της Κύπρου τόσο στον Ά όσο και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θα πρέπει να αξιολογηθεί υπό το πρίσμα του ρόλου που διαδραμάτισαν οι υπόλοιπες βρετανικές κτήσεις στην εν γένει πολεμική προσπάθεια καθώς και  τον αριθμό των μέσων και προσωπικού που κινητοποιήθηκε σε σχέση με την αναλογία πληθυσμού. Η προσφορά της Κύπρου και των εν Κυπρίων γενικότερα συμπεριλαμβανομένων των Τουρκοκύπριων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων κατοίκων του νησιού, ήταν αξιοσημείωτη.  

Με την έναρξη του Α’ ΠΠ, οι Κύπριοι είχαν ζητήσει, από τις κυβερνήσεις της Βρετανίας και της Γαλλίας, την οργάνωση κυπριακού εκστρατευτικού σώματος το οποίο θα αποτελούταν κατά βάση από τους βετεράνους εθελοντές οι οποίοι συμμετείχαν στους Βαλκανικούς Πολέμους. Η βρετανική κυβέρνηση δεν έδωσε σημασία στο αίτημα των κατοίκων του νησιού και στα πρώτα χρόνια κατατάχθηκαν εθελοντικά στον ελληνικό, στον βρετανικό και τον γαλλικό στρατό, μικρός αριθμός Κυπρίων, οι οποίοι μετέβηκαν για να πολεμήσουν στους συμμαχικούς στρατούς στην Αίγυπτο, την Μακεδονία και την Γαλλία.
Η σημαντικότερη συνεισφορά της Κύπρου, εντοπίζεται δυο χρόνια αργότερα, στο σώμα των Έμμισθων Ημιονηγών (μουλαράδων) όπως το αποκαλούσαν (Cypriot Mule Corp), το οποίο συγκροτήθηκε το 1916 και έδρασε κυρίως στην Μακεδονία. Μέχρι τη διάλυση του σώματος το 1920, είχαν υπηρετήσει σε αυτό, περίπου 15000 Κύπριοι διαφόρων ηλικιών, αριθμός εκπληκτικός λαμβάνοντας υπόψη το μικρό μέγεθος του πληθυσμού του νησιού. Οι Κύπριοι ημιονηγοί, μετά από σύντομη στρατιωτική εκπαίδευση, υπηρέτησαν στη Δοϊράνη, στις Σέρρες, στη Ροδόπη, στην Καλλίπολη ενώ κάποιοι συμμετείχαν στην συμμαχική εκστρατεία στη Κριμαία. Τα καθήκοντά τους αφορούσαν κυρίως στη μεταφορά πολεμικού υλικού στην πρώτη γραμμή και μεταφορά τραυματιών στα νοσοκομεία. Σε αρκετά συμμαχικά κοιμητήρια της Μακεδονίας αλλά και στη Σόφια και στη Κωνσταντινούπολη, βρίσκονται οι τάφοι μερικών δεκάδων Κυπρίων, που έχασαν τη ζωή τους υπηρετώντας το βρετανικό στρατό, στο διάστημα 1916-1920.   

Με την έναρξη του Β’ΠΠ, περίπου 500 Κύπριοι κατατάχθηκαν στον Βρετανικό στρατό και συμμετείχαν στις επιχειρήσεις στην Αίγυπτο και στην Γαλλία ως οδηγοί, μηχανικοί αυτοκινήτων, γραφείς και μάγειρες. Η οργάνωση των Κυπρίων σε σώματα έγινε λίγους μήνες αργότερα, όταν ιδρύθηκε το «Κυπριακό Σύνταγμα» (Cyprus Regiment) και η «Κυπριακή Εθελοντική Δύναμη» (Cyprus Volunteer Force), στα οποία κατατάχθηκε η πλειοψηφία των Κυπρίων που πολέμησαν στον Β’ΠΠ. Κύπριοι στελέχωσαν, επίσης, μονάδες θαλάσσιων μεταφορών ή φρουρές σε στρατόπεδα αιχμαλώτων, ενώ πήραν μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις στην Γαλλία, στην Ηπειρωτική Ελλάδα και στη Κρήτη, σε διάφορες χώρες της Βόρειας Αφρικής, στη Μέση Ανατολή και στην Ιταλία. Ο συνολικός αριθμός των Κυπρίων, οι οποίοι στάλθηκαν σε διάφορα μέτωπα κατά τον Β’ΠΠ και προέρχονταν από όλες τις θρησκευτικές ομάδες του νησιού, ανέρχεται περίπου σε περίπου 20 χιλιάδες, 374 εκ των οποίων, σύμφωνα με τις επίσημες ιστορικές πηγές, σκοτώθηκαν και βρίσκονται θαμμένοι σε στρατιωτικά κοιμητήρια στο εξωτερικό. 

Όπως αντιλαμβάνεστε, η μικρή Κύπρος είχε την δική της συμβολή κατά τη διάρκεια των δυο Παγκοσμίων Πολέμων. Παρά το γεγονός ότι, όσα διακυβεύονταν στα διάφορα μέτωπα των συγκρούσεων δεν αφορούσαν, άμεσα, την τύχη του νησιού κυρίως αναφορικά με την επιθυμία του κυπριακού λαούς για αποτίναξη του Βρετανικού ζυγού, οι Κύπριοι ένιωθαν την ανάγκη για να συνστρατευθούν με την προσπάθεια υπεράσπισης των πανανθρώπινων αξιών όπως είναι η ελευθερία, η δικαιοσύνη και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια.  

Θα ήθελα να τονίσω ότι αποτελεί υποχρέωση  μας να θυμόμαστε και να τιμούμε τους ανθρώπους που έδωσαν το υπέρτατο αγαθό της ζωής τους στους αγώνες για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Πέραν τούτου, αποτελεί μεγάλης σημασίας η προσπάθεια διατήρησης της μνήμης των αγώνων των Κυπρίων, καθότι πέραν της ένδειξης εκτίμησης για την προσφορά μας, συμβάλουν και στην ενίσχυση της ιστορικής μνήμης του λαού μας. Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι η Εθνική Φρουρά, θα σταθεί αρωγός στην προσπάθεια της πολιτείας για διατήρηση της ιστορικής μνήμης και απόδοσης τιμών σε όσους χάθηκαν κατά τους δυο Παγκοσμίους Πολέμους, συνεχίζοντας ουσιαστικά το έργο του Συνδέσμου Εθελοντών Β ’Παγκοσμίου Πολέμου, έμπνευση του οποίου αποτελεί η καθιέρωση της τελετής στην οποία παρευρισκόμαστε σήμερα.