ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μετάφραση: Μιχάλης Πιερής
Σκηνοθεσία/διασκευή: Παναγιώτης Λάρκου
Μουσική: Κώστας Βόµβολος
Χορογραφία: Παναγιώτης Τοφή
Κοστούµια-σκηνικά: Ελένη Ιωάννου
Σχεδιασµός φωτισµού: Γεώργιος Κουκουµάς
Τεχνική υποστήριξη: Κυριάκος Κακουλλής
Υπεύθυνη παραγωγής: Σταµατία Λαουµτζή
∆ΙΑΡΚΕΙΑ: 75 λεπτά
Τους ρόλους ερµηνεύουν (µε σειρά εµφάνισης)
Φοίνισσες: Έφη Γαβριήλ, Ευτυχία Γεωργίου, Ιωάννα Ιωάννου, Νατάσα Καυκαλιά, Κωνσταντίνα Κωνσταντίνου, Γεωργία Λιασσή, Χαρίκλεια Παπαγιάννη, Μιχαέλα Πρωτοπαπά, Νικολέττα Σιάνου, Άντρη Χατζηγεωργίου, Γεωργία Χατζηνικολάου, Μαρία Χριστοδούλου
Παιδαγωγός: Mιχάλης Γιάγκου
Αντιγόνη: Χριστίνα Πιερή
Πολυνείκης: Σολοµών Κουντούρης
Ιοκάστη: Μύρια Χατζηµατθαίου
Ετεοκλής: Μιχάλης Φιλιππάκης
Κρέων: Χαρίτων Ιωσηφίδης
Τειρεσίας: Μιχάλης Μιχαήλ
Πρώτος αγγελιαφόρος: Λούης Γαβριήλ
∆εύτερος αγγελιαφόρος: Γρηγόρης Παπαγρηγορίου
Οιδίποδας: Σταύρος Αροδίτης
Το Θεατρικό Εργαστήρι του Πανεπιστηµίου Κύπρου, παρουσιάζει την καινούρια του παραγωγή,
Φοίνισσες του Ευριπίδη, µία τραγωδία η οποία διδάχτηκε για πρώτη φορά µεταξύ 411 και 409 π.Χ.
Με φόντο την αρχαία Θήβα και τις µυθικές µορφές του βασιλικού οίκου των Λαβδακιδών, εκτυλίσσεται µια καταστροφική για την πόλη σύγκρουση καθώς οι γιοι του Οιδίποδα και της Ιοκάστης, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης, έρχονται αντιµέτωποι σε έναν σκληρό αιµατηρό αγώνα για την κατάκτηση της απόλυτης εξουσίας.
Ο Ευριπίδης πραγµατεύεται τον γνωστό µύθο υφαίνοντας µια δραµατική αφήγηση η οποία διαφοροποιεί το έργο από οποιαδήποτε άλλη αντιµετώπιση του θέµατος εµβαθύνοντας στις τραγικές συνέπειες της διχόνοιας και των εµφύλιων συγκρούσεων. Μία απ’ αυτές τις καινοτοµίες, που δίνει και τον τίτλο του έργου, είναι ότι ο µεγάλος τραγικός χρησιµοποιεί ως χορό γυναίκες από τη Φοινίκη, τη χώρα από όπου καταγόταν ο ιδρυτής της Θήβας, Κάδµος.
Οι γυναίκες αυτές, οι Φοίνισσες, οι οποίες βρίσκονται στη πόλη καθοδόν προς το ιερό του Απόλλωνα, παρακολουθούν από κοντά τα γεγονότα, τα σχολιάζουν ως ανεξάρτητοι παρατηρητές, αλλά ταυτόχρονα συµµετέχουν και συµµερίζονται τον πόνο και τον φόβο των Θηβαίων, για τις τραγικές για αυτούς εξελίξεις.
Το Θ.Ε.ΠΑ.Κ. µε το συγκλονιστικό αυτό έργο του διχασµού το οποίο παραµένει θλιβερά επίκαιρο 2500 χρόνια µετά τη συγγραφή του –για τις τραγικές συνέπειες για όλους τους αθώους και άµαχους που µένουν πίσω–, δίνει τη δική του συµβολή στις επετειακές εκδηλώσεις µνήµης για τα 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Μιχάλης Πιερής
[Για τη µετάφραση των
Φοινισσών του Ευριπίδη]
Η εµπειρία µετάφρασης των
Φοινισσών του Ευριπίδη, υπήρξε συναρπαστική σε επίπεδο γλωσσικής αναµέτρησης µε το αρχαίο κείµενο, διδακτική και εν πολλοίς αποκαλυπτική σε επίπεδο πολιτικής παιδείας. Ήταν, ανάµεσα σε άλλα, µια επώδυνη εµπειρία αναγνώρισης και του δικού µας αδιέξοδου πολιτικού παρόντος και συνειδητοποίησης ότι η κάθε εποχή, αντί να προχωρεί µε τη συσσωρευµένη γνώση του παρελθόντος, επιζητεί να εγγραφεί εκ νέου στο µυθολογικό σύστηµα και να το επικυρώσει µε τη δική της ύβρη, δηλαδή µε τίµηµα τον δικό της κύκλο αίµατος, φθοράς, διαφθοράς και τραγικής κάθαρσης. […]
Για την παρούσα µετάφραση […] ακολούθησα δύο δρόµους.
Ο ένας ήταν αυτός της ρυθµικής οργάνωσης του λόγου. Εδώ στάθηκε ιδιαίτερα γόνιµη η µακρόχρονη εµπειρία µελέτης του ποιητικού λόγου των δηµοτικών µας τραγουδιών, του λαϊκού γνωµικού και παροιµιακού λόγου της δηµώδους γραµµατείας, των κειµένων της ελληνικής γλωσσικής και λογοτεχνικής αναγέννησης (Κορνάρος, Χορτάτσης), καθώς και του ρυθµικού πεζού λόγου των µεσαιωνικών µας κειµένων και ιδιαίτερα της ποιητικής γλώσσας του Λεοντίου Μαχαιρά. Χρήσιµος στάθηκε ακόµη ο δραµατικός λόγος του Σικελιανού, του Καζαντζάκη και του Ρίτσου, όπως και ο στιβαρός (από την άποψη της ρυθµικής του οργάνωσης) µεταφραστικός λόγος του Ιωάννη Γρυπάρη.
Ο δεύτερος δρόµος ήταν αυτός της αποδοχής της πολυµορφίας και της πολυτυπίας της ελληνικής γλώσσας όχι ως προβλήµατος, αλλά ως πλούτου που µπορούσε να στηρίξει µια µετάφραση αποδεσµευµένη από την ψύχωση της κατάκτησης µιας δήθεν καθαρής είτε καθαρισµένης από ιδιωµατισµούς γλώσσας. Kι εδώ το παράδειγµα του Καβάφη υπήρξε καθοριστικό για ορισµένες µεταφραστικές επιλογές.
Έτσι, η σποραδική χρησιµοποίηση ακόµη και της αρχαίας ελληνικής ως παραθεµατικού λόγου, υποβοήθησε, κατά την αίσθησή µου, για µια πιο δραστική, απόδοση του αρχαίου κειµένου στη σηµερινή κοινή νεοελληνική. Ενώ συχνά ένιωσα την ανάγκη να καταφύγω σε λύσεις που πρόσφερνε η γνώση και η µνήµη λογοτεχνικών επιτεύξεων στις ελληνικές διαλέκτους, ιδιαίτερα της κυπριακής, της κρητικής και της επτανησιακής, στις οποίες αµεσότερα έχει αποτυπωθεί η περιορισµένη χρονικά, αλλά υψηλότατης ποιητικής στάθµης, αναγεννησιακή άνοιξη της ποιητικής γλώσσας. […]
Σ’ ένα τέτοιο πνεύµα, της σύστασης ενός ρυθµικού λόγου µε πολυγλωσσικές αναφορές, προχώρησα στην επεξεργασία ενός λόγου που να συναιρεί κατά δύναµη τους ποικίλους «λόγους» της ελληνικής γλώσσας σε όλη την έκτασή της, από την αρχαία έως τη νεότερη. […] Προτίµησα δηλαδή να κινηθώ αποδεσµευµένος από οποιανδήποτε κανονιστική προσέγγιση στη γλώσσα και να καταφύγω στο γλωσσικό παλίµψηστο της ελληνικής λαλιάς, συνδυάζοντας στοιχεία προφορικότητας από τη δηµώδη µε λογοτεχνικά στοιχεία της λόγιας γραµµατείας. Έτσι, εκτός από τη σύγχρονη νεοελληνική κοινή, είχα ως οδηγό και τη γλώσσα που έθρεψε τον ελληνισµό που µεγαλούργησε εκτός εθνικών συνόρων, δίνοντας και τους µεγαλύτερους ποιητές της σύγχρονης ελληνικής γραµµατείας.
Αποσπασµατική αναδηµοσίευση από το Ευριπίδη,
Φοίνισσες, Θ.Ο.Κ., 2002, σ. 58 - 59.
Το πλήρες πρόγραμμα των εκδηλώσεων του 27ου Πολιτιστικού Φεστιβάλ Πανεπιστημίου Κύπρου (Ιούνιος - Ιούλιος) είναι διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Κύπρου
www.ucy.ac.cy και στο:
https://online.anyflip.com/mlhb/sndz/mobile/index.html
Εισιτήρια: κανονικό €10, φοιτητικό/μειωμένο €5
Εισιτήριο διαρκείας για όλες τις παραστάσεις Ιουνίου - Ιουλίου: €40
Όλες οι εκδηλώσεις αρχίζουν στις 20:30, εκτός από το βιωματικό εργαστήρι (Σάββατο 6 και Κυριακή 7 Ιουλίου) το οποίο αρχίζει στις 17:00.
Για πληροφορίες και κρατήσεις:
τηλ. 22894531-2 | Email:
culture@ucy.ac.cy | FB:
ucyculturalcentre