Μετάφραση: Μιχάλης Πιερής
Σκηνοθεσία/διασκευή: Παναγιώτης Λάρκου
Μουσική: Κώστας Βόμβολος
Χορογραφία: Παναγιώτης Τοφή
Κοστούμια-σκηνικά: Ελένη Ιωάννου
Σχεδιασμός φωτισμού: Γεώργιος Κουκουμάς
Τεχνική υποστήριξη: Κυριάκος Κακουλλής
Υπεύθυνη παραγωγής: Σταματία Λαουμτζή
ΤΟΥΣ ΡΟΛΟΥΣ ΕΡΜΗΝΕΥΟΥΝ (με σειρά εμφάνισης)
Φοίνισσες: Έφη Γαβριήλ, Ευτυχία Γεωργίου, Ιωάννα Ιωάννου, Νατάσα Καυκαλιά, Κωνσταντίνα Κωνσταντίνου, Γεωργία Λιασή, Χαρίκλεια Παπαγιάννη, Μιχαέλα Πρωτοπαπά, Νικολέττα Σιάνου, Άντρη Χατζηγεωργίου, Γεωργία Χατζηνικολάου, Μαρία Χριστοδούλου
Παιδαγωγός: Mιχάλης Γιάγκου
Αντιγόνη: Χριστίνα Πιερή
Πολυνείκης: Σολομών Κουντούρης
Ιοκάστη: Μύρια Χατζηματθαίου
Ετεοκλής: Μιχάλης Φιλιππάκης
Κρέων: Χαρίτων Ιωσηφίδης
Τειρεσίας: Μιχάλης Μιχαήλ
Πρώτος αγγελιαφόρος: Λούης Γαβριήλ
Δεύτερος αγγελιαφόρος: Γρηγόρης Παπαγρηγορίου
Οιδίποδας: Σταύρος Αροδίτης
Το Θεατρικό Εργαστήρι του Πανεπιστημίου Κύπρου, παρουσιάζει την καινούρια του παραγωγή, Φοίνισσες του Ευριπίδη, μία τραγωδία η οποία διδάχτηκε για πρώτη φορά μεταξύ 411 και 409 π.Χ.
Με φόντο την αρχαία Θήβα και τις μυθικές μορφές του βασιλικού οίκου των Λαβδακιδών, εκτυλίσσεται μια καταστροφική για την πόλη σύγκρουση καθώς οι γιοι του Οιδίποδα και της Ιοκάστης, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης, έρχονται αντιμέτωποι σε έναν σκληρό αιματηρό αγώνα για την κατάκτηση της απόλυτης εξουσίας.
Ο Ευριπίδης πραγματεύεται τον γνωστό μύθο υφαίνοντας μια δραματική αφήγηση η οποία διαφοροποιεί το έργο από οποιαδήποτε άλλη αντιμετώπιση του θέματος εμβαθύνοντας στις τραγικές συνέπειες της διχόνοιας και των εμφύλιων συγκρούσεων. Μία απ’ αυτές τις καινοτομίες, που δίνει και τον τίτλο του έργου, είναι ότι ο μεγάλος τραγικός χρησιμοποιεί ως χορό γυναίκες από τη Φοινίκη, τη χώρα από όπου καταγόταν ο ιδρυτής της Θήβας, Κάδμος.
Οι γυναίκες αυτές, οι Φοίνισσες, οι οποίες βρίσκονται στη πόλη καθοδόν προς το ιερό του Απόλλωνα, παρακολουθούν από κοντά τα γεγονότα, τα σχολιάζουν ως ανεξάρτητοι παρατηρητές, αλλά ταυτόχρονα συμμετέχουν και συμμερίζονται τον πόνο και τον φόβο των Θηβαίων, για τις τραγικές για αυτούς εξελίξεις.
Το Θ.Ε.ΠΑ.Κ. με το συγκλονιστικό αυτό έργο του διχασμού το οποίο παραμένει θλιβερά επίκαιρο 2500 χρόνια μετά τη συγγραφή του για τις τραγικές συνέπειες για όλους τους αθώους και άμαχους που μένουν πίσω, δίνει τη δική του συμβολή στις επετειακές εκδηλώσεις μνήμης για τα 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Μιχάλης Πιερής
[Για τη μετάφραση των Φοινισσών του Ευριπίδη]
Η εμπειρία μετάφρασης των Φοινισσών του Ευριπίδη, υπήρξε συναρπαστική σε επίπεδο γλωσσικής αναμέτρησης με το αρχαίο κείμενο, διδακτική και εν πολλοίς αποκαλυπτική σε επίπεδο πολιτικής παιδείας. Ήταν, ανάμεσα σε άλλα, μια επώδυνη εμπειρία αναγνώρισης και του δικού μας αδιέξοδου πολιτικού παρόντος και συνειδητοποίησης ότι η κάθε εποχή, αντί να προχωρεί με τη συσσωρευμένη γνώση του παρελθόντος, επιζητεί να εγγραφεί εκ νέου στο μυθολογικό σύστημα και να το επικυρώσει με τη δική της ύβρη, δηλαδή με τίμημα τον δικό της κύκλο αίματος, φθοράς, διαφθοράς και τραγικής κάθαρσης. […]
Για την παρούσα μετάφραση […] ακολούθησα δύο δρόμους.
Ο ένας ήταν αυτός της ρυθμικής οργάνωσης του λόγου. Εδώ στάθηκε ιδιαίτερα γόνιμη η μακρόχρονη εμπειρία μελέτης του ποιητικού λόγου των δημοτικών μας τραγουδιών, του λαϊκού γνωμικού και παροιμιακού λόγου της δημώδους γραμματείας, των κειμένων της ελληνικής γλωσσικής και λογοτεχνικής αναγέννησης (Κορνάρος, Χορτάτσης), καθώς και του ρυθμικού πεζού λόγου των μεσαιωνικών μας κειμένων και ιδιαίτερα της ποιητικής γλώσσας του Λεοντίου Μαχαιρά. Χρήσιμος στάθηκε ακόμη ο δραματικός λόγος του Σικελιανού, του Καζαντζάκη και του Ρίτσου, όπως και ο στιβαρός (από την άποψη της ρυθμικής του οργάνωσης) μεταφραστικός λόγος του Ιωάννη Γρυπάρη.
Ο δεύτερος δρόμος ήταν αυτός της αποδοχής της πολυμορφίας και της πολυτυπίας της ελληνικής γλώσσας όχι ως προβλήματος, αλλά ως πλούτου που μπορούσε να στηρίξει μια μετάφραση αποδεσμευμένη από την ψύχωση της κατάκτησης μιας δήθεν καθαρής είτε καθαρισμένης από ιδιωματισμούς γλώσσας.
Kι εδώ το παράδειγμα του Καβάφη υπήρξε καθοριστικό για ορισμένες μεταφραστικές επιλογές.
Έτσι, η σποραδική χρησιμοποίηση ακόμη και της αρχαίας ελληνικής ως παραθεματικού λόγου, υποβοήθησε, κατά την αίσθησή μου, για μια πιο δραστική, απόδοση του αρχαίου κειμένου στη σημερινή κοινή νεοελληνική.
Ενώ συχνά ένιωσα την ανάγκη να καταφύγω σε λύσεις που πρόσφερνε η γνώση και η μνήμη λογοτεχνικών επιτεύξεων στις ελληνικές διαλέκτους, ιδιαίτερα της κυπριακής, της κρητικής και της επτανησιακής, στις οποίες αμεσότερα έχει αποτυπωθεί η περιορισμένη χρονικά, αλλά υψηλότατης ποιητικής στάθμης, αναγεννησιακή άνοιξη της ποιητικής γλώσσας. […]
Σ’ ένα τέτοιο πνεύμα, της σύστασης ενός ρυθμικού λόγου με πολυγλωσσικές αναφορές, προχώρησα στην επεξεργασία ενός λόγου που να συναιρεί κατά δύναμη τους ποικίλους «λόγους» της ελληνικής γλώσσας σε όλη την έκτασή της, από την αρχαία έως τη νεότερη. […] Προτίμησα δηλαδή να κινηθώ αποδεσμευμένος από οποιανδήποτε κανονιστική προσέγγιση στη γλώσσα και να καταφύγω στο γλωσσικό παλίμψηστο της ελληνικής λαλιάς, συνδυάζοντας στοιχεία προφορικότητας από τη δημώδη με λογοτεχνικά στοιχεία της λόγιας γραμματείας. Έτσι, εκτός από τη σύγχρονη νεοελληνική κοινή, είχα ως οδηγό και τη γλώσσα που έθρεψε τον ελληνισμό που μεγαλούργησε εκτός εθνικών συνόρων, δίνοντας και τους μεγαλύτερους ποιητές της σύγχρονης ελληνικής γραμματείας.
Αποσπασματική αναδημοσίευση από το Ευριπίδη, Φοίνισσες, Θ.Ο.Κ., 2002, σ. 58-59.
Εισιτήρια: κανονικό €10, φοιτητικό/μειωμένο €5
Εισιτήρια για τις παραστάσεις του «θέατρο ένα»: €15 | Φοιτητικό/Μειωμένο: €10
Εισιτήριο διαρκείας για όλες τις παραστάσεις Σεπτεμβρίου–Οκτωβρίου: €40
(εξαιρούνται οι παραστάσεις του «θέατρο ένα»)
Όλες οι εκδηλώσεις αρχίζουν στις 20:30, εκτός από το τις παραστάσεις του «θέατρο ένα» (21:00).
Το εργαστήρι στις 25 Σεπτεμβρίου αρχίζει στις 17:00.
Το Πολιτιστικό Φεστιβάλ στηρίζουν η εταιρεία Medochemie και ο ΟΠΑΠ Κύπρου.
Χορηγός φιλοξενίας: ξενοδοχείο Gate22.
Χορηγοί επικοινωνίας: ΡΙΚ και UCY Voice.
Για πληροφορίες και κρατήσεις: